گواهی انحصار وراثت

انحصار وراثت به چه معناست؟

پس از مرگ یک فرد، اموالی به بازماندگان وی تحت عنوان ارث منتقل می شود. این انتقال می تواند بر اساس توصیه شخص متوفی قبل از فوت، که همان وصیت نامیده می شود، صورت پذیرد یا اینکه بنابر به قانون انحصار وراثت، ورثه و میزان سهم الارث و نحوه تقسیم ارث هر یک از وراث تعیین گردد. در واقع این موارد در برگه ای با نام گواهی انحصار وراثت از سوی مراجع قانونی به ذی نفعان اعلام می گردد. قانون ارث در ایران دقیقا بنا به توصیه های شرع مقدس اسلام تدوین شده است.

نکات مهم درباره نحوه انحصار وراثت

گواهی انحصار وراثت بنابر قانون انحصار ورثه، باید از سوی مراجع ذی صلاح صادر گردد. مرجع صدور تصدیق انحصار ورثه، همان شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت شخص فوت شده می باشد.

هریک از وراث می توانند برای دریافت گواهی انحصار وراثت اقدام نمایند. اما باید نام تمامی وراث را در درخواست خود ذکر نمایند. در غیر اینصورت محکوم به جرم کلاهبرداری خواهد شد. هرچند ممکن است حتی با ذکر نام تمامی وراث در گواهی انحصار ورثه، یک یا چند نفر از آنها موافقتی با فرآیند صدور گواهی انحصار وراثت نداشته باشد که در این صورت خللی در پروسه ایجاد نمی شود.

البته گاه نیز افرادی از سوی وراث مسئولیت درخواست گواهی حصر وراثت را بر عهده می گیرند یا طلبکاران متوفق اقدام به این کار می نمایند.

مراحل انحصار ورثه باید پس از تأیید گواهی فوت توسط پزشک، ثبت موضوع فوت در اداره ثبت احوال و ابطال شناسنامه متوفی صورت پذیرد.

مدارک لازم برای انحصار وراثت چیست؟

طبق قانون وراثت، تمامی مدارک انحصار وراثت شامل موارد زیر است:

• فرم دادخواست انحصار وراثت
• شناسنامه متوفی و گواهی فوت
• فرم استشهادیه انحصار وراثت امضا شده توسط دو نفر امین و شناس وراث متوفی که توسط شورای حل اختلاف صادر می گردد.
• رسید گواهی مالیات بر ارث که شامل تمام اموال منقول و غیر منقول متوفی می باشد. گواهی مالیات انحصار وراثت توسط اداره دارایی صادر می گردد.
• نسخه کپی برابر اصل شناسنامه هر یک از ورثه. البته قبل از ارائه کپی برابر اصل، شورا باید اصل شناسنامه هر یک از وراث را ملاحظه و بررسی نماید.

مراحل انجام انحصار وراثت

طبق قوانین انحصار وراثت،  مراحل حصر وراثت به این صورت است که، پس از آنکه مدارک لازم به همراه فرم انحصار وراثت به شورا تقدیم گردید، شورا این درخواست را به هزینه فرد درخواست دهنده برای یک نوبت در یکی از روزنامه های کثیر الانتشار یا روزنامه های محلی تحت عنوان آگهی حصر وراثت چاپ می کند. پس از یک ماه از تاریخ چاپ آگهی انحصار وراثت در روزنامه، اگر اعتراضی به درخواست وارد نشد، گواهی انحصار ورثه بدون نیاز به حضور وراث و تشکیل جلسه صادر می شود. در غیر اینصورت، جلسه شورا جهت رسیدگی به اعتراض وارد آمده تشکیل و اعتراض را با متقاضی و معترض در میان می گذارد. پس از بررسی اعتراض، دادگاه حکم لازم را ارائه می دهد که این حکم قابل تجدید نظر است.

دانلود نمونه دادخواست گواهی حصر وراثت

پرداخت مالیات بر ارث برای صدور گواهی انحصار وراثت

به منظور امکان انجام نقل و انتقال اموال شخص متوفی به ورثه توسط سند رسمی، پرداخت مالیات بر ارث ضروری می باشد. به این منظور، پس از تهیه لیست اموال غیر منقول و منقول توسط وراث، این لیست باید به اداره دارایی ارائه شده تا در مورد مالیات بر ارث متوفق تصمیم گیری شود. مالیاتی که بر ترکه تعلق می گیرد، برای اموال منقول برابر با ۲% و برای اموال غیر منقول برابر با ۵% می باشد.

نحوه دریافت مالیات به نسبت وراث با متوفی بستگی دارد. رسید ارائه شده از سوی اداره مالیات برای اخذ گواهی انحصار وراثت الزامی می باشد.

درخواست صدور گواهی انحصار ورثه باید از سوی یک نفر یا چند نفر از وراث یا ذی نفعان انجام پذیرد. بنابراین افرادی هم که از متوفی یا وراث وی طلبکارند می توانند برای دریافت گواهی انحصار وراثت، علاوه بر افراد موصی علیه و وصی، اقدام نمایند.

گواهی انحصار ورثه حتی با وجود مخالفت و ممانعت احدی از وراث باید صادر شود.

دریافت گواهی انحصار ورثه بدون رضایت سایر وراث

تمام اشخاص ذی نفع حتی در صورت عدم همکاری احدی از وراث، می توانند بابت تقاضای صدور گواهی حصر وراثت اقدام نمایند. هرچند در تکمیل فرم استشهادیه باید توجه داشت از درج موارد دروغین و خلاف واقع پرهیز شود زیرا در غیر اینصورت جرم محسوب می شود.

اعتراض به گواهی انحصار وراثت نیز توسط دو گروه از افراد می تواند صورت پذیرد. گروه اول افرادی هستند که مدعی وراثت بوده اما نام آنها در گواهی انحصار ورثه ذکر نشده است. همچنین دادستان قضایی نیز می تواند به عنوان گروه دوم به خلاف واقع بودن گواهی اعتراض نموده و با توجه به تعداد وراث متوفی، درخواست را بی اساس بنامد.

گواهی انحصار وراثت محدود

محدود یا نامحدود بودن گواهی حصر وراثت در شکل گیری معاملاتی نظیر صلح و رهن حائز اهمیت است. زیرا در این معاملات، تنظیم سند باید با توجه به مبلغ گواهی انحصار وراثت انجام پذیرد. ارزش گواهی حصر وراثت محدود حداکثر ۳۰ میلیون ريال است. بنابراین اگر مبلغ معامله بیش از ۳۰ میلیون ریال باشد، وراث باید با مراجعه به مراجع قضایی بابت صدور گواهی حصر وراثت نامحدود اقدام نمایند.

دانلود نمونه دادخواست گواهی انحصار وراثت محدود

در صورت سپردن مراحل انحصار وراثت به وکیل انحصار وراثت، مدت زمان انحصار وراثت کمتر خواهد بود. زیرا وی با علم کافی به قانون ارث و میراث، تمامی مراحل از ارائه دادخواست حصر وراثت تا اخذ گواهی انحصار ورثه را پیگیری می نماید.

در صورت بروز مشکل در زمینه صدور گواهی انحصار وراثت می توانید از مشاوره حقوقی وکیل ارث مورد اطمینان خود در موسسه حقوقی پندار از طریق ارسال فرم درخواست مشاوره یا تماس تلفنی بهره مند شوید.